Sürme yaşı ve zamanı geldiği halde, çeşitli nedenlerle normal oklüzyonda yerini alamayan, yumuşak doku veya kemik içerisinde kısmen veya tamamen kalmış dişler, gömülü diş veya daha bilimsel bir ifade ile “gömük dişler” olarak tanımlanmaktadır. En çok rastlanan gömük dişler, yirmi yaş dişleridir. Yirmi yaş dişlerinden başka, köpek dişleri, küçük azı dişleri ve hatta ön ve yan keser dişler de gömük diş olarak kalabilmektedir.
Ağızda en son çıkan 20'lik dişler ciddi sorunlara yol açabilir. 17–25 yaşları arasında çıkmaya başlayan dişler çenede yeterli alan olmadığı durumlarda gömük kalır ve şiddetli ağrılara yol açabilir. 20 yaş dişlerinin doğru pozisyonda çıkması ve çevre dokulara zarar vermemesi halinde yerinde kalmasında bir sakınca yoktur.
Ancak çene kemiği ile kaynaşmış ve anormal pozisyonlu bir dişin ileride yol açacağı sıkıntılar göz önüne alınarak dişin röntgen sonrası çekimine karar verilebilir. 20 yaş dişi şu durumlarda tehlikelidir:
Dişeti enfeksiyonu: 20 yaş dişinin tam çıkmadığı durumlarda yemek artıkları ve bakteriler 20 yaş dişinin çevresindeki diş etinin altına girerek enfeksiyona neden olur. Bunun sonucunda ağız kokusu, ağrı, yüzde şişme ve ağız açıklığında azalma görülebilir. Enfeksiyon lenfler aracılığı ile yanak ve boyun bölgesine yayılabilir.
Basınç ağrısı: 20 yaş dişinin komşu dişlere basınç yapmasından dolayı ağrı olabilir. Bazı vakalarda bu basınçtan dolayı dişlerde aşınma olur.
Ortodonti: Pek çok genç hasta dişlerindeki çapraşıklıkları düzelttirmek için ortodontik tedavi görmektedir. 20 yaş dişleri yer darlığı nedeniyle özellikle ön bölgede diş çapraşıklıklarının artmasına neden olur.
Protez: Total protez kullanan hastalarda gömük 20 yaş dişleri, protezde uyumsuzluk, vuruk ve kullanamama problemlerine neden olabilir.
Kist oluşumu: Gömük ya da yarı gömük 20 yaş dişinin çevresindeki yumuşak dokuda kist oluşabilir. Bu kist ve dişin alınması, ileride oluşabilecek kemik ve komşu diş hasarını önleme açısından büyük önem taşır. Nadiren de olsa kistin içinde tümör gelişebilir veya kistin aşırı büyümesine bağlı olarak çenede spontane kırıklar meydana gelebilir.
